Najważniejszym centrum kultu św. Teresy od Dzieciątka Jezus jest Lisieux we Francji. Ale mało kto wie, że tuż za nim – na drugim miejscu – jest Darien w USA w Stanie Illinois, gdzie kustoszami sanktuarium są karmelici (pod patronatem Aylesford w Anglii). I to w dodatku – Narodowego Sanktuarium. Faktycznie zebranych jest tu – czy to na wypożyczeniu z Lisieux, czy też na stałe – sporo cennych pamiątek po Małej Teresce… i od niedawna także po Jej świętych Rodzicach. Kościół, kaplica adoracji, muzeum, sklepik, Dom Pielgrzyma, Centrum Duchowości i piękne otoczenie zatrzymają nas tu na dłużej.

Historia

W roku 1920 karmelici z Aylesford (w Anglii – miejsce tzw. wizji szkaplerznej w 1251 r.) otworzyli nową fundację w USA, w Chicago przy WoodlawnAvenue i pobudowali kościół poświęcony św. Klarze. Poczęli gromadzić różne przedmioty, obrazy, pamiątki dotyczące Małej Tereski. Już w roku 1950 Konferencja Episkopatu Stanów Zjednoczonych nadała temu miejscu status Narodowego Sanktuarium św. Teresy od Dzieciątka Jezus i Najświętszego Oblicza. Niestety w roku 1975 poważny pożar strawił kościół św. Klary i karmelici stanęli przed nie lada wyzwaniem – odbudowy sanktuarium. Pieniądze z ubezpieczenia oraz liczni sponsorzy pozwoliły na zakup nowego miejsca w Darien w Stanie Illinois i budowę nowego kompleksu sanktuaryjno-pielgrzymkowego, rekolekcyjno-klasztornego i parafialnego (obejmującego spory areał ziemi). Tym samym powstał: Dom Prowincjalny, klasztor ze statusem przeoratu, Dom Pielgrzyma, Centrum Duchowości, Kościół sanktuaryjny, Muzeum karmelitańskie, sklepik z dewocjonaliami oraz park z Drogą Krzyżową i miejscami zadumy. Nieopodal jest również kościół parafialny p.w. Matki Bożej z Góry Karmel.

Kościół sanktuaryjny

Kościół zbudowany w stylu amerykańskim, niewysoki niemal z płaskim dachem – jedynie krzyż znamionuje jego sakralność oraz napis na bocznej ścianie (National Shrine). W środku dwie ściany w całości pokryte są witrażami – jeden ilustruje „drogę duszy do Boga” według św. Jana od Krzyża; a drugi przestawia różnych świętych Karmelu (m. in. Szymona Stock, Teresę od Jezusa, Teresę Benedyktę od Krzyża, Tytusa Brandsmę). Jedna ściana niemal w całości zakryta jest potężnych rozmiarów płaskorzeźbą ukazującą ważniejsze wydarzenia z życia św. Teresy od Dzieciątka Jezus (napis głosi, że jest to największa o tematyce religijnej płaskorzeźba w całych Stanach Zjednoczonych (12×28 stóp = ok. 3,7 x 8,6 m! – według projektu Helen Henke wykonał ręcznie włoski rzeźbiarz Vincenzo Demetz Figlio). W środkowej części Teresa przygarnia pod płaszcz karmelitański różne osoby „zlewając na nich deszcz róż” – symbol Jej wstawiennictwa i opieki. Z lewej strony wydarzenia z dzieciństwa i młodości (sprzed wstąpienia do zakonu): Terenia na kolanach mamy i obok figurka Matki Bożej, która później „uśmiechem” uzdrowiła chorą Tereskę; z tatą na rybach; Tereska z prezentami i cud nocy Bożego Narodzenia; Terenia z siostrą Pauliną oraz kiedy klęczy przed Ojcem św. Leonem XIII prosząc o pozwolenie na wczesne wstąpienie do Karmelu. Z prawej strony wydarzenia z życia zakonnego: wstąpienie do Karmelu; symboliczne ujęcie Jej imienia zakonnego z predykatami (od Dzieciątka Jezus i Najświętszego Oblicza); różne prace przez Nią wykonywane (w pralni, w ogrodzie z siostrami, w zakrystii); Tereska pisząca swe utwory oraz na łożu boleści. Widoczny jest również tata na wózku podczas swej choroby, za którego modliła się ofiarowała swe cierpienia Teresa. Pod płaskorzeźbą umieszczone są relikwie Świętej w specjalnym metalowo-szklanym relikwiarzu z opisem, co się w nim znajduje oraz klęcznik do modlitwy i lampki oliwne. Osobnym pomieszczeniem jest niewielka kaplica adoracji z Najświętszym Sakramentem. Czwartej ściany nie ma – ale jest to płynne przejście do Muzeum (po drodze figurka Praskiego Dzieciątka Jezus).

Muzeum karmelitańskie

Muzeum przede wszystkim dotyczy św. Teresy od Dzieciątka Jezus – i znaleźć tu można oryginalne rysunki: Teresy, która namalowała w wieku 12 lat mapę świata oraz malunek Celiny siostry Teresy, która uwieczniła swą świętą siostrę; tamburyn Tereski; maszynopis „Dziejów duszy”; filiżanki z domu rodzinnego Martin; książeczkę Tereski z Pierwszej Komunii; zdjęcia i obrazy z życia Teresy; figurę Świętej z krzyżem i różami oraz drugą, gdy Tereska klęczy przed Maryją z Dzieciątkiem Jezus; replikę pokoiku oraz celi św. Teresy oraz wiele innych pamiątek o Teresce i o Jej świętych Rodzicach – Zelii i Ludwiku. W innej swej części Muzeum zgromadziło największą kolekcję figurek MB Szkaplerznej z całego świata. Jest też kącik poświęcony bł. Tytusowi Brandsmie – karmelicie, męczennikowi z Dachau (zginął podobnie jak Maksymilian Kolbe od zastrzyku fenolu). Na jednej ze ścian wisi w antyramach wspaniała kolekcja różańców z różnych materiałów, okresów historycznych i krajów świata.

Otoczenie

Do kompleksu kościelno-muzealnego przylega księgarnia i sklepik z dewocjonaliami (b. dobrze zaopatrzona). W pobliżu rozciąga się park z pojedynczymi drzewami i ławkami dobry dla rozmyślania, do odprawiania Drogi Krzyżowej (ze stacjami), do modlitwy różańcowej z figurą Matki Bożej na wysepce pośrodku stawu. Nie brakuje też figur różnorakich świętych: Tereski (2), św. Anny, św. Szymona Stock, św. Józefa. Kilkadziesiąt metrów dalej znajduje się Centrum Duchowości Karmelitańskiej i Dom Pielgrzyma oferujący gościnę i różnorodne tematy rekolekcyjne w każdym miesiącu.

o. Paweł Ferko OCD

fot. saint-therese.org