Skarby z książek

Jerzy Zieliński OCD

Karmelitańskie książki i modlitewniki z przełomu XVII i XVIII w. przypominają kapsuły czasu. Wkładano bowiem do nich różne obrazki i karteczki, które przetrwały tam całe stulecia. Niekiedy służyły za praktyczne zakładki, ale najczęściej umieszczano na nich ważne dla właściciela książki treści. Oto przykłady takich malutkich skarbów odnalezionych w książkach i przechowywanych w Archiwum Krakowskiej Prowincji Zakonu Karmelitów Bosych.

Duchowe umowy

Na odwrocie obrazków można czasem odnaleźć „duchowe umowy” zawierane pomiędzy karmelitą bosym a karmelitanką bosą. Umowa w pięciu punktach dotyczyła obustronnego zobowiązania do głębszego życia duchowego, a także wzajemnego towarzyszenia sobie modlitwą i ofiarami nie tylko za życia, ale i po śmierci jednej ze stron.

„Umowa w miłości Pana Iezvsa, teraz y po smierci, z W[ielebnym] Oycem Mikołaiem od S[więtego] Stanisława K[armelitą] Boss[ym] grzeszney Agnieszki od Pana Iezvsa Baranka, Niegodnej Kar[melitanki] Boss[ej]. Na te pięc punktow.
1. Nigdy Dobrodzieia Naβego Pana Iezvsa nie obrażać nie tylko uchowaÿ Boże smiertelnem grzechem ale y namnieyβem dobrowolnem powβedniem, niedoskonałością umyslna. A iesliby się z ułomności co trafiło, to iako napredzey zaras.
2. Przepraβac Pana Iezvsa, y błagac go wm[wasza miłość] za mię nawiekβą grzeβnice, ia teβ za wmści[waszej miłości], proβąc aby nas strzegł na zawβe od βwanku w łasce swoiey S[więtej] owβem pomnażał w duβach naβych chwałę swoię S[więtą] y co mu iest namilszego.
3. Przyłączyc Pannę Przenaswietβą do tey umoweÿ y do wβelakich spraw naβych, po niey S[więtą] Matkę naβe y S[więtego] Oyca Iozepha y swych Patronow.
4. Kiedy kto z nas umrze wziąc owego Rozum ÿ wolą, y tą Pana Iezvsa kochac za niego, a βczegulnie się za te duβe modlic.
5. Duβom w czyscu, ile ratunku nie maiącem, wβystkie zasługi swoie darować, w każdy dzień im co osobliwego posyłając, a ile owey z którą iest ta umowa. Na więkβą czesc y chwałe Panu Bogu. Amen. W Poznaniu R[oku] P[ańskiego] 1684, dnia Iunÿ 14. wm[waszej miłości] Oyca mego naniegodnieyβa corka y sługa S[więtych] modlitw na zawβe barzo prosi”.(...)

Powyższy tekst stanowi fragment artykułu z najnowszego numeru Głosu Karmelu. Całość dostępna w wersji papierowej.