Sensowne życie kwitnące pokojem

Przemysław Pliszczyński OCD

Bestsellerową książkę Viktora Frankla pt. Człowiek w poszukiwaniu sensu czytałem kilka razy i nadal pozostaję pod jej głębokim wrażeniem. Frankl, austriacki psychiatra, neurolog, filozof i psychoterapeuta, znany jest nie tylko ze swoich naukowych osiągnięć, ale również z głębokich refleksji na temat ludzkiego doświadczenia, szczególnie w kontekście odczuwalnej życiowej pustki, czyli poczucia apatii, bezsensu i bezwartościowości życia. Jego prace stanowią inspirację dla wielu ludzi dążących do zrozumienia siebie i celowości swego istnienia, szczególnie w obliczu cierpienia i poważnych życiowych trudności. Lektura książki Viktora Frankla utwierdziła mnie w przekonaniu, że wewnętrzny pokój, szczęście i zadowolenie są konsekwencją, niejako skutkiem ubocznym życia twórczego, zaangażowanego i wypełnionego sensem. I że przeciwnie, z niemożliwością odnalezienia sensu w życiu i ucieczką od odpowiedzialności związany jest niepokój.

Egzystencjalna pustka. Rozważania nad skutkami życia pozbawionego sensu

Frankl jest twórcą nurtu psychoterapeutycznego zwanego logoterapią. Austriacki psychiatra wzbogacił tę terapię w oparciu o swoje osobiste doświadczenie bycia więźniem czterech niemieckich obozów koncentracyjnych oraz na podstawie wieloletniej pracy w obszarze klinicznym. Głównym założeniem logoterapii jest przekonanie, że podstawową ludzką motywacją jest dążenie do odkrycia znaczenia i sensu w życiu. Frankl uważał, że nawet w najtrudniejszych warunkach człowiek ma zdolność, by nadać znaczenie i sensowność temu, co go spotyka. Logoterapia koncentruje się więc przede wszystkim na poszukiwaniu i odkrywaniu sensu, a nie na drobiazgowej analizie przeszłości. Terapia ta skupia się głównie na przyszłości, na tym, do czego pacjent ma dążyć w swoim życiu.

Jednym z kluczowych pojęć używanych w logoterapii jest „pustka egzystencjalna”, czyli wewnętrzna kondycja człowieka, który traci przekonanie o sensowności swojego życia. To uczucie jest głęboko związane z doświadczeniem braku celu, bezwartościowości życia, bezcelowości działań i utraty nadziei. Skutki pustki egzystencjalnej są według Frankla rozległe i bardzo destrukcyjnie wpływają na wszystkie aspekty życia człowieka.

Jednym z pierwszych objawów pustki egzystencjalnej jest zwykle apatia. Osoba doświadczająca tego stanu może stracić zainteresowanie otaczającym ją światem, co prowadzi do utraty motywacji i chęci do działania. Beznadziejność staje się dominującym uczuciem, co utrudnia podejmowanie jakichkolwiek działań.(...)

Powyższy tekst stanowi fragment artykułu z najnowszego numeru Głosu Karmelu. Całość dostępna w wersji papierowej.