Święty Cyriak Eliasz od Świętej Rodziny
(Cyriak Chavara)
1805 – 1871




Cyriak Chavara urodził się 10 lutego 1805 roku w Kainakary, w stanie Kerala w Indiach, w katolickiej i religijnej rodzinie obrządku syro-malabarskiego. Zgodnie z miejscowym zwyczajem, nawiązującym do biblijnej tradycji obrzezania w ósmym dniu życia (por. Łk 2,21), w oktawę urodzin został on ochrzczony w świątyni tego samego obrządku.

Po ukończeniu szkoły podstawowej, rozpoczął w 13. roku życia naukę w Niższym Seminarium w Pulipuram, gdzie potem podjął także studium filozofii i teologii w Wyższym Seminarium Duchownym, i gdzie w 1829 roku otrzymał święcenia kapłańskie, zawsze w Kościele rytu syro-malabarskiego. Jeszcze jako kleryk poznał w seminarium wybitnych kapłanów swego Kościoła, mianowicie ks. Tomasza Palackala i ks. Tomasza Porukarę, którzy zachęcali księży do prowadzenia życia wspólnotowego, na wzór zakonników. 

wspomnienie liturgiczne

4 stycznia

Jako młody kapłan o. Cyriak pozostał w seminarium, pełniąc w nim funkcję prefekta. Wkrótce jednak udał się do Mannanam, gdzie wzniesiono klasztor dla kapłanów obrządku syro-malabarskiego, pragnących żyć we wspólnocie. Regularne życie, jakkolwiek jeszcze bez kanonicznego erygowania klasztoru ze strony władz kościelnych, rozpoczęto tam 11 maja 1831 roku. Po dziesięciu latach zmarł jeden z inicjatorów tego sposobu życia, wspomniany wyżej ks. Palackal. Po jego śmierci o. Cyriak stał się najbliższym współpracownikiem pozostającego przy życiu, ale zaawansowanego w latach ks. Porukary: wspólnie zarządzali klasztorem i prowadzili rozmowy z miejscowym wikariuszem apostolskim, bp. Bernardynem Bacinelli, dotyczące duchowości praktykowanego w klasztorze stylu życia i eklezjalnej jego aprobaty.

Gdy w 1846 roku Pan Bóg odwołał do wieczności ks. Porukarę, o. Cyriak stanął u steru rodzącego się zgromadzenia zakonnego, do którego wstępowało coraz więcej kapłanów i seminarzystów. Dzieląc czas na modlitwę i pracę i kontynuując dialog z władzami kościelnymi, doprowadził do sfinalizowania sprawę kanonicznego zatwierdzenia prowadzonego przez wspólnotę stylu życia. Stało się to 8 grudnia 1855 roku, kiedy jako Cyriak Eliasz od Świętej Rodziny złożył on śluby zakonne na ręce o. Marcelego Berardi, włoskiego misjonarza, karmelity bosego, występującego w roli delegata wikariusza apostolskiego z Verapoly. W tym samym dniu erygowano zgromadzenie zakonne Karmelitów Maryi Niepokalanej, którego przełożonym został o. Cyriak Eliasz od Świętej Rodziny. Pierwszym aktem jego posługi wobec zgromadzenia było przyjęcie ślubów zakonnych od dziesięciu współbraci kapłanów żyjących w klasztorze. Wspólnota przyjęła za swoje prawo Regułę i Konstytucje karmelitów bosych, z niewielkimi zmianami przystosowawczymi, zatwierdzonymi przez Kościół, i została kanonicznie określona jako III regularny zakon karmelitański.

W 10 lat później o. Cyriak, wspomagany przez innego włoskiego karmelitę bosego, o. Leopolda Beccaro, założył żeńskie zgromadzenie zakonne Sióstr Matki Karmelu, inspirujące się duchowością Karmelu Terezjańkiego i posiadające taki sam status kanoniczny III regularnego zakonu karmelitańskiego. Obydwa zgromadzenia zakonne przeżywają dzisiaj wielki rozkwit i znane są nie tylko w Indiach: osiedliły się także w Europie i podjęły działalność misyjną w Azji i w Afryce. Karmelitów Maryi Niepokalanej jest obecnie 2305 w 14 prowincjach zakonnych, a Sióstr Matki Karmelu prawie 5000 w 18 prowincjach lub podobnych jednostkach administracyjnych.

Ojciec założyciel, starając się żyć w doskonałej wierności eklezjalnemu ideałowi Karmelu, mąż prawdziwej modlitwy i zażyłości z Bogiem, oddał się przede wszystkim sprawie umacniania jedności Kościoła syro-malabarskiego ze Stolicą Apostolską. Ze względu na nieroztropne decyzje niektórych pasterzy tego Kościoła, zawisła nad nim groźba zerwania tej jedności i powstania nowej zgubnej schizmy. Cyriaka Eliasza Chavara uznaje się nawet za ojca odnowionego Kościoła syro-malabarskiego. Podjął się bowiem, przy całkowitej aprobacie wikariusza apostolskiego z Verapoly, odnowienia liturgii syro-malabarskiej i przygotował do druku nowe księgi liturgiczne, wprowadzając, na wzór obrządku łacińskiego, wiele nabożeństw paraliturgicznych, uprzednio nie znanych jego współwyznawcom. Ożywił znacznie w swym Kościele cześć Najświętszego Sakramentu i nabożeństwo do Świętej Rodziny. Dużo czasu poświęcił formacji kleryków i rodzin chrześcijańskich. Znalazł także czas na napisanie kilku dzieł duchowych, w których rozważa przede wszystkim o modlitwie, o zażyłości z Bogiem oraz uczy, jak należy żyć prawdziwie po chrześcijańsku.

O. Cyriak Eliasz od Świętej Rodziny zmarł 3 stycznia 1871 roku. Wspomniany wyżej o. Leopold Beccaro napisał wtenczas do Rzymu: "Owoce jego trudów są takie, że Kościół syro-malabarski zmienił swe oblicze. I to, że tutejsze chrześcijaństwo jawi się nam dzisiaj tak dojrzałe, świadome swych obowiązków, bardziej oddane Bogu i bardziej posłuszne wytycznym wikariusza apostolskiego jest zasługą, jak to wszyscy zgodnie twierdzą, tegoż zakonnika".

Zasługi te, jeszcze za życia o. Cyriaka, podkreślił Pius IX w laudacyjnym liście, jaki do niego skierował.

Przykład doskonałego życia tego członka wielkiej rodziny Karmelu Terezjańskiego i jego zasługi dla jedności Kościoła ukazał jego rodakom i nam wszystkim Ojciec Święty Jan Paweł II, ogłaszając o. Cyriaka Eliasza od Świętej Rodziny błogosławionym Kościoła powszechnego w czasie uroczystej liturgii sprawowanej na wypełnionym po brzegi stadionie Nehru w Kottayam, w jego rodzinnym stanie Kerala, podczas apostolskiej pielgrzymki do Indii 8 lutego 1986 roku. W liturgii, jakkolwiek sprawowanej po angielsku, Papież posłużył się rytuałem syro-malabarskim, i najważniejsze momenty, m.in. formułę beatyfikacji, wypowiedział w języku malayalam, który obrządek syro-malabarski przyjął za swój język liturgiczny po Soborze Watykańskim II.

o. Szczepan Praśkiewicz OCD