Gatunki literackie pism Teresy

Na koniec warto, choćby pobieżnie, poznać gatunki literackie występujące w Pismach. Księga Życia to wyznanie, Droga doskonałości jest książką pedagogiczną, Twierdza wewnętrzna jest dziełem teologicznym, Sprawozdania duchowe uzupełniają autobiografię przez dość szczegółowy opis nadzwyczajnych łask, Wołania duszy do Boga są modlitwą Świętej, dzięki której możemy wraz z nią ze śmiałością przystąpić do Bożego Majestatu, mówiąc Mu “szaleństwa miłości”, na które niewielu by się zdobyło bez jej prostoty i żaru serca. Podniety miłości Bożej napisane na niektóre słowa Salomona – jak brzmi oryginalny tytuł tego śmiałego komentarza do Pieśni nad pieśniami, jest traktatem życia duchowego. Z Poezji najpiękniejsza jest glosa, o której parafrazę pokusił się Zygmunt Krasiński. Księga fundacji ma wartość historycznego dokumentu o powstawaniu poszczególnych domów Karmelu terezjańskiego, wreszcie Listy– to dokument jej życia i postaw w sprawach wielkich i najbardziej błahych. Z Pism mniejszych, a dla Karmelu najważniejszych, należy wymienić Konstytucje, czyli prawo określające zewnętrzną strukturę życia karmelitańskiego, i Sposób wizytowania klasztorów karmelitanek bosych – również traktat o strukturze zewnętrznej życia zakonnego. Oba pisma wraz z Drogą doskonałości stanowią podręcznik, katechizm i kodeks doskonałości chrześcijańskiej w oparciu o charyzmat terezjański.

Chcąc dać pełny obraz twórczości Świętej, dodajmy jeszcze Odpowiedź na wyzwanie duchowe – jako odbicie jej ducha rycerskiego, i wreszcie Vejamen, humorystyczny egzamin-ocena czterech pism na temat “Szukaj siebie we Mnie”. Najdrobniejszą pozycją są Myśli i sentencje, Maksymy i Modlitwa św. Teresy.