4 lipca br. w kaplicy zakonnej domu prowincjalnego sióstr karmelitanek Dzieciątka Jezus w Łodzi została odprawiona Msza św. za śp. o. Ottona, karmelitę bosego, w 100. rocznicę jego urodzin.

Jakub Jan Filek, urodził się 4 lipca 1918 r. w Barwałdzie Średnim k. Wadowic, archidiecezja krakowska; rodzicami jego byli: Jan i Zofia z Więckowskich. Do szkoły powszechnej w Barwałdzie uczęszczał w latach 1925-1931; a następnie wstąpił do Niższego Seminarium Karmelitów Bosych w Wadowicach, które ukończył gimnazjum z maturą. Do nowicjatu karmelitów bosych w Czernej wstąpił w 1935 r. i tam 29 sierpnia 1936 r. złożył profesję zakonną; studia filozoficzne odbywał w Wadowicach i Czernej w latach 1938-1940, a studia teologiczne w Krakowie w latach 1940-1944. Jego kolegą kursowym był Sługa Boży o. Rudolf Warzecha OCD. Święcenia kapłańskie przyjął 24 czerwca 1944 r. w Czernej z rąk ks. bpa Stanisława Rosponda, bpa pomocniczego archid. krakowskiej. Studia uniwersyteckie odbył na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w latach 1958-1962 i zakończył je doktoratem z teologii, ze specjalizacją w teologii ascetyczno-mistycznej.

Prace duszpasterskie. W swoim życiu kapłańskim pełnił odpowiedzialne zadania duszpasterskie: był cenionym spowiednikiem i kaznodzieją w świątyniach karmelitańskich; udzielał wiernym świeckim, osobom konsekrowanym i kapłanom wiele serii rekolekcji zamkniętych (w latach 1947-1958). Wśród jego rekolektantów w Czernej bywał kilkakrotnie ks. Karol Wojtyła; od 1953 r. był przełożonym i duszpasterzem parafialnym nowej fundacji karmelitów w Kluszkowcach; kierował III Zakonem Karmelitańskim: 1945-47 w Wadowicach; 1958-62 w Lublinie; 1978-90 w Krakowie.

Praca dydaktyczna i naukowa. Przez kilkadziesiąt lat o. Otto był wykładowcą teologii dogmatycznej i teologii moralnej w kolegiach Polskiej Prowincji: w Wadowicach 1945-46 i w Krakowie 1963-1993, gdzie ponadto był wykładowcą teologii duchowości. Na prośbę sł. B. kard. St. Wyszyńskiego, Prymasa Polski, w latach 1962-1993 był równocześnie wykładowcą teologii życia duchowego, teologii modlitwy i teologii mistycznej w Prymasowskim Studium Życia Wewnętrznego w Warszawie, prowadząc dla studentów seminaria naukowe. W latach 1980-1992 był także cenionym wykładowcą teologii mistycznej w Akademii Teologii Katolickiej (ATK) w Warszawie. W okresie 1963-1990 prowadził trzyletnie cykle wykładów teologii duchowości w 7-miu klasztorach karmelitanek klauzurowych polskiej prowincji. Po Soborze Watykańskim II, zwłaszcza po kapitule generalnej zakonu w 1967 r., w której brał udział, jako ówczesny prowincjał Polskiej Prowincji Ducha Świętego, był promotorem przekazywania wspólnotom Braci i Sióstr zdrowej idei odnowy życia zakonnego wg Vaticanum II oraz ideału terezjańskiego; był znany i ceniony jako ekspert w zakresie znajomości doktryny wiary oraz teologii mistycznej, dlatego angażowany był przez władze kościelne, jako cenzor kanoniczny pism teologicznych w sześciu procesach beatyfikacyjnych polskich Sług Bożych.

Funkcje pełnione w Zakonie: w latach 1946-1953 był redaktorem Wydawnictwa Karmelitów Bosych w Krakowie; przez cztery kadencje magistrem i ojcem duchownym kleryków karmelitańskich w Poznaniu i w Krakowie; przez cztery kadencje radnym prowincjalnym; przez dwie kadencje, w latach 1966-1969 oraz 1975-1978 był przełożonym prowincjalnym Polskiej Prowincji Karmelitów Bosych.

Działalność pisarska, redakcyjna, wydawnicza. O. Otto był w latach 1947-1952 redaktor miesięcznika Głos Karmelu; redaktorem 5-ciu prac zbiorowych o tematyce duchowości karmelitańskiej, w tym 2-tomowego wydania Pism św. Teresy od Dzieciątka Jezus; redaktorem adiustacyjnym w latach 1943-2001 ok. 50 tytułów książkowych; oraz redaktorem 12 tomów pism duchowych Sługi Bożego o. Anzelma Gądka OCD, wydawanych we współpracy z Postulacją Sł. Bożego w Łodzi w latach 1997-2014 w serii Biblioteka Założyciela. Jego pisma własne, to: artykuły naukowe, m.in. w I-VIII t. Encyklopedii Katolickiej KUL; 6 książek własnych; broszur biograficznych oraz 6 skryptów akademickich.

Zgromadzenie Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus, założone przez Sługę Bożego o. Anzelma od św. Andrzeja Corsini OCD (Macieja Józefa Gądka, 1884-1969) ma szczególną wdzięczność wobec o. Ottona od Aniołów OCD z tej racji, że wnet po śmierci o. Założyciela, na prośbę kolejnych przełożonych generalnych, służył Zgromadzeniu swoim doświadczeniem i opieką prawną, jako kurator; wielokrotnie prowadził rekolekcje karmelitańskie dla przełożonych i wspólnot, chętnie dzieląc się swoim doświadczeniem i znajomością dróg życia duchowego oraz umiłowaniem charyzmatu terezjańskiego.

Największą wdzięczność zaskarbił sobie śp. Ojciec Otto w naszym Zgromadzenia swoją niezmordowaną i entuzjastyczną 45-letnią pracą (1969-2014) nad zebraniem dokumentów życia o. Założyciela, scalaniem i opracowywaniem jego duchowej spuścizny. Będąc świadkiem życia Sługi Bożego i wieloletnim jego współpracownikiem w zarządzie polskiej prowincji Karmelu, w 1970 r. opracował i wydał pierwszą biografię o. Anzelma; a w latach 1984, 1994, 1999, 2004, wraz z siostrami Zgromadzenia organizował w Łodzi sesje naukowe poświęcone jego życiu i duchowości. O. Otto był także inicjatorem utworzenia w domu prowincjalnym Zgromadzenia w Łodzi (przy ul. Złocieniowej 38), Muzeum o. Anzelma, które istnieje tam od 1984 r. Z myślą o rozpoczęciu procesu beatyfikacyjnego, we współpracy z siostrami Zgromadzenia, w czerwcu 1995 r. zainicjował w Łodzi Archiwum Założyciela (Archiwum Postulacji) oraz kierował pracami sióstr nad scalaniem spuścizny duchowej o. Anzelma. W 1997 r. był pomysłodawcą upamiętnienia miejsca urodzenia o. Anzelma, co z biegiem lat zaowocowało rozwojem tej idei, tj. dziełem rekonstrukcji domu rodzinnego, jako Dom Pamięci Sługi Bożego w Marszowicach. W latach 2002-2008, podczas kanonicznego dochodzenia w procesie beatyfikacyjnym o. Anzelma, Trybunał Archidiecezji Łódzkiej powołał o. dr Ottona Filka OCD na członka Komisji ekspertów. W ramach swoich kompetencji wykonywał on kwerendy m.in. w archiwach watykańskich oraz w kilkudziesięciu archiwach kościelnych i zakonnych na terenie Europy, w miejscach związanych z życiem i działalnością Sługi Bożego. Zmarł 9 lipca 2014 r. w Krakowie.

R.I.P.

s. Konrada Dubel
Karmelitanka Dzieciątka Jezus